مراحل و روش تولید انواع آجر سفال
آنچه در این مقاله می خوانید...
استخراج مواد خام از زمین :آماده سازی خاک:تولید قالب آجر سفال:گذاشتن در کوره و پختن خشت ها :معیار تشخیص آجر تیغه سفالی خوب چیست؟
مراحل و روش تولید انواع آجر سفال چگونه است؟
استخراج مواد خام از زمین :
در ابتدا کیفیت خاک مورد بررسی قرار می گیرد و در صورت داشتن کیفیت استخراج می شود.
آماده سازی خاک:
در این مرحله کلوخ و سنگ ها از خاک جدا گردیده و در آسیاب خورد شده و در جاهای مخصوص خود نگهداری می گردد.
تولید قالب آجر سفال:
این مرحله به دو روش انجام می شود.
- روش اول :
تولید آجر سفال به صورت خشک :
که در این حالت خاک داخل قالب فشرده می شود و درصد رطوبت در این حالت بسیار کم می باشد.
- روش دوم :
تولید آجر سفال به صورت تر :
در این حالت خاک به صورت خمیر در می آید و به دستگاه قالب گیری منتقل میگردد و گل فرم دهی میگردد. و بعد از آن وارد دستگاه برش شده و به اندازه های مورد نیاز و معمول برش می خورد. و بعد از آن وارد دستگاه خشک کن گردیده تا رطوبت آن به حد نصاب رسیده و آماده قرار گرفتن در کوره شود. اگر خشت ها وارد خشک کن نشود بخاطر وجود رطوبت زیاد خشت ترک خورده و خراب می گردد.
- مر حله آخر :
گذاشتن در کوره و پختن خشت ها :
در این مرحله خشت ها در کوره گذاشته می شود و حرارت بسیار بالا رفته و سپس خشت ها پخته می شوند، سپس کوره را خاموش کرده و بعد از سرد شدن ، خشت ها بارگیری شده و یا انبار میگردد.
معیار تشخیص آجر تیغه سفالی خوب چیست؟
در هنگام انتخاب بايد دقت شود كه رنگ بلوک‌های سفالی يكنواخت و سطح آن بدون ترک باشد، گوشه‌هاي بلوك كاملاً قائم باشند. همچنين با توجه به وجود بلوک‌هاي سفال در ابعاد گوناگون، بايد ابعاد واقعی بلوك مورد نياز توسط فروشنده مشخص شود تا قيمت آن به صورت دقيق مشخص گردد. همچنين با توجه به اينكه هزينه حمل معمولاً چشمگير است بايد ظرفيت كاميون‌هاي مختلف نيز در هنگام سفارش در نظر گرفته شود. برای انتخاب قیمت می بایست تعداد بلوک‌های تیغه در متر مربع برآورد گردد و قیمت هر متر مربع ملاک مقایسه قرار گیرد. لازم به ذکر است که بعضی کارخانه ها به علت کیفیت پایین دستگاههای تولیدکننده یا مواد بدون کیفیت ضخامت تیغه‌های آن را بیشتر در نظر می‌گیرند که باعث ازدیاد وزن میگردد.
نحوه ی تولید آجر سفالی
مرحله اول - استخراج خاک رس و مواد خام
قبل از هر چیز ابتدا کیفیت خاک مورد بررسی قرار گرفته و در صورت داشتن کیفیت مناسب مواد اولیه استخراج می شود.
مرحله دوم - آماده سازی خاک رس:
یکی از مراحل آماده سازی خاک رس نگهداری خاک در فضای محوطه کارخانه به مدت شش ماه و سپس ترکیب خاکها با همدیگر می باشد.
دلیل نگهداری خاک در فضای کارخانه یا به اسطلاح دپوی خاک ؛ کاهش نوعی از خواص فیزیکی خاک می باشد که در موقع پخت باعث حرکتهای غیر قابل کنترل در پروسه تولید مییشود و کیفیت محصول تولیدی را تحت تاثیر قرار میدهد.
ترکیب خاکها در دپوی کارخانه قبل از مصرف دو دلیل دارد اول همان موضوع عوامل فیزیکی خاک و دوم یکدست شدن خاکهای که در فواصل متفاوت و از مکانهای و سطوح متفاوت برداشت شده و در دپو انباشته شده است.
سپس قبل از مصرف؛ کلوخ و سنگ ها از خاک جدا گردیده و در آسیاب خورد شده و در مکان مخصوص خود نگهداری می گردد.
مرحله سوم - تولید قالب آجر سفال:
با توجه به دو روش کلی تولید آجر , این مرحله به دو روش انجام می شود
روش اول – تولید آجر سفال به صورت خشک (پرسی)
در این حالت خاک مرطوب و میکرونیزه شده داخل قالب فشرده می شود وبر اثر فشار پرس و رطوبت خاک آجر خام تولید میشود . درصد رطوبت در این حالت بسیار کم می باشد
روش دوم - تولید آجر سفال به صورت تر(سفالی)
روش دوم خاک در مراحل تولید به صورت گل در آمده و خمیر گل به دستگاه قالب گیری منتقل میگردد و گل توسط فشار دستگاه به فرمهای متنوعی , فرم دهی میگردد. و بعد از آن با فشار وارد دستگاه برش شده و به اندازه های مورد نیاز و معمول برش می خورد.
مرحله چهارم-خشک کردن
در روش تولید اول (تولید آجر سفال به صورت خشک (پرسی) ) بدلیل رطوبت کم نیاز چندانی به خشک کردن محصولات نیست و با نگهداشتن در فضای سرپوشیده تولید بعد از دو الی سه روز محصول آماده پخت نهایی میشود.
اما در روش تولید دوم (تولید آجر سفال به صورت تر(سفالی) ) محصولات پس از تولید وارد دستگاه خشک کن گردیده تا رطوبت آن را گرفته و رطوبت به حد نصاب رسیده و آماده قرار گرفتن در کوره شود. اگر خشت ها وارد خشک کن نشود بخاطر وجود رطوبت بیش از حد ؛ خشت ترک خورده و خراب می گردد.
مر حله آخر - گذاشتن در کوره و پختن خشت ها
در این مرحله ( چه به روش تولید خشک و چه به روش تولید تر) خشت ها در کوره گذاشته می شود و در مرحله اول حرارت ملایم داده میشود و سپس حرارت بتدریج بالا رفته تا خشت ها پخته شوند، سپس کوره را خاموش کرده و پس از سرد شدن ، آجرها آماده بوده و بارگیری شده و یا انبار میگردد .
خانه/مقالات/صفر تا صد ساخت آجر سفالی
ساخت آجر سفالی به عنوان یکی از کاربردی ترین مصالح ساختمانی در صنعت ساختمان سازی بسیار حائز اهمیت است و برای دستیابی به این محصول باید فرایندی پشت سر گذاشته شود. کاربردهای دیگری نیز در ساخت و سازهای عمومی، از جمله موارد دیگر سنگ فرش، زهکشی و روکش کانال وجود داشته باشد. تاریخچه آجرها طولانی است، و فناوری های آجر سفالی نیز دارای سابقه طولانی، از جمله استفاده پایدار از آجرهای ناپایدار و همچنین استفاده از مواد کامپوزیت به عنوان مثال، ترکیب نی برای ایجاد استحکام اضافی (بخصوص مقاومت خمشی) و به حداقل رساندن ترک خوردگی و تجزیه آن ها است. آجر سفالی و کاشی، سیمان اولین مصالح ساختمانی هستند که هر کسی در زمان ساخت خانه به آن ها می اندیشد. که در ادامه قصد داریم تا اطلاعاتی را به صورت مفصل در خصوص آجر سفالی، انواع و صفر تا صد مراحل ساخت آن را با شما خوانندگان عزیز و محترم در میان بگذاریم؛ همراه ما باشید.
تاریخچه ساخت آجر سفال
انتخاب مواد مورد استفاده در ساخت آجر سفال به محل زندگی و محیط بستگی دارد. اکثر جوامع با موفقیت موفق به استفاده از خشت هایی با مواد نرم مختلف شده اند تا قابلیت سیمان اساسی را فراهم کنند. مصریان و رومی ها موفق شدند سیستم های سیمانی مبتنی بر آهک را در مراحل اولیه توسعه دهند ، از این رو با اتکاء بیش از حد به انعطاف پذیری خاک رس ، سیمان به وجود تولید شد و امروزه هنوز هم از آن استفاده می شود. انتخاب مواد مورد استفاده در ساخت آجر سفال به محل زندگی و محیط بستگی دارد.
خاک آجر سفال
خاک آجر سفال بسته به مکان استفاده از آن است. به عنوان مثال مصری ها دارای سیستم های دوتایی بودند که از ساخت و ساز آجر سفالی کاه استفاده می کردند و بعداً با محاسبه گچ به عنوان ماده اولیه اصلی برای تهیه سریع آب ، فناوری های مبتنی بر آهک را ایجاد کردند. سپس از آهک خام به روش های مختلفی استفاده می شود که قابل توجه ترین آنها به عنوان چسب در سیستم های سیمانی پوزولانی خاک رس- آهک است. رومی ها با محاسبه سنگ آهک ، از یک روش جایگزین برای کمک به منابع آبیاری سریع استفاده می کردند. آنها سپس با استفاده از خاکستر آتشفشانی و نه تکیه بر فرآیند سیمانی و با استفاده از خاک رس خام ، فناوری دیگری را ایجاد کردند.
فعالیت آتشفشانی انرژی را وارد مواد سنگی و خاکی می کند و ساختار آن را که به آسانی از نظر شیمیایی شکسته می شود ، و ساختار میکروبی ایجاد می کند و منجر به واکنش بالاتری می شود. نوآوری های دیگر ، مانند استفاده مناسب از چگالی مواد متنوع برای تولید اشکال ساختاری با دوام و پیچیده ، پایداری زیرساخت های رومی را بیشتر تصفیه و تقویت کرده است. ساختارهای ساخته شده با استفاده از این فن آوری ها و نوآوری ها امروزه هنوز هم با دوام و پیچیدگی قوی اثبات شده از بقا تا به امروز در کولوسئوم و معبد پانتئون رم ، در میان سایر سازه ها و ویرانه های رومی نشان داده شده است. از آنجا که جنبه های دوام سنگ تراشی و بتن کاملاً شبیه به هم هستند، و از آنجا که تقریباً تحقیقات بیشتری در بتن وجود دارد.
منظور از آجر سفالی چیست؟
آجر سفالی به مصالح ساختمانی از جنس خاک رس و خاک سفال گفته می شود که از گذشته تا کنون به عنوان جایگزینی برای سنگ در چیدن دیواره ها و سقف ساختمان بکار گرفته شده است. این محصول از نخستین دست ساخته های بشر بوده و تولیدات صنعتی او بوده که به صورت انبوه و در نتیجه تغییر وضعیت خشت تولید می شود.
استفاده از آجر سفالی و کاربرد آن را می توان در مواردی نظیر کرسی چینی، دیوار کشی، دیوار چینی، پوشش ستون های قطور، طاق ها، گنبدها، نماسازی و کفپوش در انواع ساختمان ها و سازه ها نام برد. فواید آجر سفال نسبت به سایر آجرهای دیگر بسیار زیاد بوده که از جمله این فواید می توان به وزن سبک، مقاومت بالا در برابر آتش سوزی، افزایش سرعت نصب و دیوار چینی؛ قیمت ارزان، حمل سریع و راحت آن به محل مورد نظر اشاره کرد. البته که با وجود تمام این مزایا، آجر سفالی بدون هیچگونه عیب و نقصی هم نبوده و شکننده بودن آنها را می توان بزرگ ترین ایراد و عیب این نوع آجر دانست.
آشنایی با انواع آجر سفالی
آجر سفالی را بر حسب نوع مواد اولیه، روند تولید و محل مصرف آن می توان در دسته های مختلف تقسیم بندی نمود. همچنین در یک دسته بندی دیگر می توان انواع آجر سفال را بر حسب چند تیغه و سوراخه بودن آن، ابعاد و اندازه؛ ضخامت، طرح و شکل به شکلی دیگر معرفی کرد که هر یک از این آجرها از خصوصیات و ویژگی های خاص خود برخوردار هستند. به طور مثال ما در بازار مصالح ساختمانی شاهد انواع آجر سفالی نظیر آجرهای نسوز، آجر نما، لعابی، قزاقی و سنتی هستیم که موارد مصرفی و کاربرد هر یک از این آجرها با توجه به خصوصیات آن برای قسمت مشخصی از ساختمان یا سازه مورد نظر می باشد. از همین رو در ادامه این بخش برای نمونه با ساختار دو مدل بسیار کاربردی از آجرهای سفالی آشنا خواهید شد:
– ساخت آجر سفال مجوف دیواری
ساختار این مدل از آجر سفال های مکعب مستطیل شکل به صورت جداره های تو خالی بوده و به دلیل استحکام کم آنها را به منظور دیوارکشی جداکننده ها (پارتشین) فضاهای غیر بار بکار می برند. این نوع آجرهای سفالی با ضخامت ها و ابعاد گوناگون تولید می شوند.
– ساخت آجر سفالی سقفی
ساخت آجر سفالی سقفی نیز به عنوان نوعی دیگر از این آجرها به صورت تمام اتوماتیک و به وسیله دستگاه های مدرن کارخانجات تولید آجر صورت می گیرد. این نوع آجر را که می توان از آن به عنوان بلوک سقفی نیز یاد کرده، برای پر کردن فضای خالی بین تیرچه های بتنی و پوشاندن سقف ساختمان بکار گرفته می شود و دارای پهنای حدود 40 سانت و ارتفاعی بین 20 یا 25 می باشد. آجر سفالی سقفی عایق صدا و حرارت بوده و می توان آنها را با کمک ماسه سیمان نیز تولید کرد.
مراحل تولید و ساخت آجر سفالی
تولید ساخت آجر سفال فرایندی آنچنان پیچیده نبوده اما در حالت کلی نیاز به سرمایه ای بسیار برای خرید تجهیزات و دستگاه مدرن گران قیمت است. در واقع امروزه ساخت آجر سفالی به سه شیوه قالبی، دستی (سنتی) و صنعتی صورت می گیرد. که نوع سوم آن نتیجه پیشرفت های حاصل شده در حوزه تکنولوژی است که به واسطه آن دستگاه هایی طراحی تولید شده که از قابلیت ها و امکانات فراوان جهت تولید آجر سفالی به تعداد انبوه برخوردار است. این دستگاه های مدرن علاوه بر ارتقاء کیفیت ساخت آجر سفالی باعث افزایش توان تولید در جهت بهره برداری از این محصول نیز می شود. به طور کلی مراحل ساخت آجر سفالی را از صفر تا صد میتوان به صورت زیر بیان کرد:
* مرحله 1: جمع آوری و فراهم کردن ماده خام و اولیه مورد نیاز نظیر خاک رس و سفال
* مرحله 2: به عمل آوری خاک جمع آوری شده برای ساخت آجر سفالی نظیر نگهداری و دپوی خاک برای مدت زمانی مشخص و ترکیب این دو ماده با یکدیگر
* مرحله 3: اقدام برای تهیه و ساخت گل از خاک جمع آوری شده
* مرحله 4: تهیه خشت خام و فرم دادن به آن یا به اصطلاح قالب گیری
* مرحله 5: خشک‌کردن خشت
* مرحله 6: انتقال خشت به کوره آجر پزی به منظور پختن و به دوام آمدن آجر سفال در دما و حرارت بسیار بالا (تا 900 درجه سانتيگراد)
تفاوت ساخت آجر سفال صنعتی با دیگر شیوه ها
مواد اولیه برای ساخت آجر سفال به روش صنعتی مشابه با شیوه های ساخت آجر قالبی و دستی بوده با این تفاوت که در این روش، به طرح و ویژگی های آجر اهمیت داده می شود و با ساخت آجرهای در قالب اشکال و طرح های مختلف به کمک مهندسین معمار و پیمانکاران در حوزه ساختمان سازی آمده است. همچنین در این روش چون بیشتر مراحل مکانیزه شده و بدون دخالت دست و مصرف انرژی صورت می گیرد به نیروی انسانی کمتر نیاز است و عموما آجرها در ابعاد و اشکال مورد نظر تولید می شوند.
در یک دسته بندی کلی انواع تجهیزاتی که به روش صنعتی و حتی سنتی برای تولید و ساخت آجر سفالی مورد نیاز است شامل مواردی نظیر سیلوی اولیه؛ آسیاب فولادی، انواع مخلوط کن، سنگ شکن، سرند برقی، دستگاه برش، وکیوم، والس فولادی و نوار نقاله می باشد.
مشخص نیست که آجر برای اولین بار از چه زمانی مورد استفاده قرار گرفته است؛ گمان می‌رود انسان‌های اولیه با مشاهده پخته شدن گل مجاور اجاق‌های خود و دیدن اینکه گل پخته شده سختتر از کلوخه‌های کنار خود می‌گردید پی به خواص و روش تهیه آجر برده باشند.
آجر همچنین به عنوان یکی از مصالح ساختمانی از دیرباز مورد استفاده بوده‌است. مصرف آجر به عنوان مصالح ساختمانی در ایران سابقه باستانی دارد. از بناهای باستانی مشهوری که در ساخت آن از آجر استفاده شده میتوان به طاق کسری اشاره کرد.
مثال دیگر کف دالان مسجد جامع اصفهان است که به وسیله آجرهایی مفروش شده‌است که در زمان ساسانیان برای ساخت آتشکده بکار رفته بود.
به طور کلی استفاده از آجر در طول تاریخ ایران بسیار گسترده بوده و بناهای بیشماری اعم از آتشکده، مسجد، ساختمان‌های مسکونی و... به وسیله آجر در ایران ساخته شده‌اند.
در حال حاضر با توجه به بالا رفتن تراکم جمعیت و ساخت بناهای چندین طبقه استفاده از آجر در اسکلت این نوع ساختمان‌ها مقدور نیست و از اسکلت‌های فلزی یا بتنی استفاده میشود؛ ولی از آجر برای نماسازی استفاده میشود و یا در قسمتی از سالن و سایر فضاها آجر را بطور نمایان بکار می‌برند.
به طور كلي تهيه آجر سفال در 5 مرحله اصلي زير مي باشد :
1- استخراج مواد
در اين مرحله خاك از معدني كه قبلاً كيفيت آن مورد بررسي وتأييد قرار گرفته است برداشت مي نمايند.
2- تهيه گل
در اين مرحله خاك را ضمن آب زدن و جداسازي سنگ يا مواد خارجي از آن براساس ميزان سختي و خشكي آن با آسياهاي مختلف خورد نموده و به دانه بندي در حدود 1تا5/1 ميليمتر مي رسانند و در سيلوي خاك نگهداري مي نمايند.
3- فرم دادن
مرحله فرم دادن بدين صورت است كه گل مهيا شده در دستگاه ميكسر كه روي يك اتاق وكيوم پرس مي باشد وارد شده و بعد از آنكه هواي داخل گل به طور كامل تخليه شد، گل توسط اين دستگاه كاملاً فشرده مي شود تا مواد تا حد امكان مخلوط وفشرده شده و هيچگونه خلل و فرجي باقي نماند و سپس گل فشرده شده توسط اكسترودر در حين عبوراز محل خروجي ماشين ،شكل قالبي را كه در آن محل نصب شده است را به خود مي گيرد و به صورت شمش گلي با ابعاد تعيين شده خارج مي شود كه بلافاصله بعد از قالب برش خرده و به قسمت خشك كن حمل مي شود.
4- خشك كردن
خشت آماده شده وارد خشك كن شده تا ميزان رطوبت و مقاومت آن به حد مناسب رسيده و آماده قراردادن در كوره شود. اگر خشت تر وارد كوره شود هم خود محصول ترك خورده و از بين مي رود و هم كوره دچار شوك حرارتي شده كه موجب ريزش و خرابي آن مي شود.
5- پخت
در مرحله پخت،خشت خشك وارد كوره شده ودر معرض حرارت بسيار بالا (تا 900 درجه سانتيگراد) قرارمي گيرد و براي مدت زمان معيني حرارت مي بيند تا سفت وسخت شده و اكسيدكربن آن نيز متصاعد شود.
پس از انجام پخت تيغه يا بلوك سفالي توليد شده جهت بارگيري و فروش انتقال مي يابد.
جهت آشنایی بیشتر با طرح توجیهی تولید آجر شیلی به این مقاله مراجعه نمایید.
شرکت بهبود صنعت آمادگی خود جهت تهیه طرح توجیهی تولید آجر سفال و تیغه را اعلام می دارد
هم اکنون سفارش طرح توجیهی تولید انواع آجر (سفال - تیغه - فشاری) دهید
استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس
نتیجه گیری
آجر سفال از دوران قدیم در ساخت خانه ها استفاده می شد و تمدن های باستانی نیز در ساخت خانه های از این ماده ساختمانی استفاده کرده اند. امروزه شاهدیم که علی رغم پیشرفت های تکنولوژیکی که به وقوع پیوسته بازهم در ساخت خانه ها، آجر و آجر سفال همچنان اولین گزینه ای است که معماران به آن فکر کرده و از آن به بهترین شکل ممکن استفاده می کنند. شرکت آجر سفال میهن، در فروشگاه های خود انواع و اقسام آجر و آجر سفال را با قیمت مناسبی به خریداران عرضه می کند.
https://www.isanat.com/guide/product-line/building-line/item/142-brick-line.html
