معرفی اختلال خودبیمارانگاری و علائم ان؟

اختلال خود بیمار انگاری چیست؟

مبتلایان به  این بیماری روانی یعنی اختلال اضطراب بیماری یا همان اختلال خود بیمار انگاری همیشه نگران‌ هستند که مبادا به بیماری خطرناکی ابتلا داشته باشند یا در آینده به بیماری خطرناکی  مبتلا شوند. شاید در آنها هیچ علائم بیماری وجود نداشته ؛ اما شخص حالت هایی که برای بدن طبیعی است یا علامت هایی که به صورت جزئی هستند را نشانه بیماری‌‌های خطرناک فرض میکند به گونه ای که اگر آزمایش‌های پزشکی هم هیج مشکل خاصی را برای او نشان ندهند، باز همواره نگران است که مبادا بیمار باشد. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا با درمان اختلال خود بیمار انگاری بیشتر آشنایی پیدا کنیم.

اختلال خود بیمار انگاری بیماری است که به صورت  بلندمدت با شدت نوسانی است. شدت این بیماری اغلب با افزایش پیدا کردن سن یا بر اثر استرس های مداوم زیاد می‌شود. توصیه ما به شما این است که اگر نشانه های این بیماری را در خود مشاهده کردید حتما به مشاور مراجعه کنید . مشاوران کلینیک روان آرام می توانند در این در کنار شما باشند.

مشاوره روانشناسی و گاهی مصرف دارو در بهبود این اختلال بسیار موثر هستند. افرادی که به اختلال خود بیمار انگاری مبتلا هستند، از بابت سلامتی‌شان به‌شدت  نگران هستنتد و همیشه اضطراب دارند و با پیدایش هرگونه علائم کوچک، برای مثال مقدار کمی خستگی و پرش عضلات، این فکر را با خود میکنند که که این علائم حتما از بیماری بسیار خطرناکی خبر می‌دهند.

علائم جسمیِ احساس شده شاید به‌قدری کوچک باشند که هیچ دخالتی در زندگی روزمره شخص ایجاد نکنند؛ اما همین نا آرامی و اضطراب برای سلب آرامش خود بیمارانگار کافی است.

علائم اختلال خود بیمار انگاری چیست؟

شخص خود بیمار انگار همیشه از احتمال مبتلا شدن به بیماری های مختلف در ترس و اضطراب است و حتی حالت های طبیعی بدن (مثلا دل درد) یا علائم کوچک (مثلا یک جوش پوستیِ بی‌اهمیت) را نشانه مبتلا شدن به بیماری ای جدی تلقی می‌کند. ازجمله دیگر علائم اختلال خود بیمارانگاری می‌توان موارد زیر را نام برد:

• مشکلات فکری درباره مبتلا شدن به بیماری های مختلف
• نگران بودن بابت اینکه مبادا علائم کوچکی که در خود میبیند، هرقدر هم کوچک، نشانه مبتلا شدن به بیماری خطرناک باشند؛
• احساس سریع زنگ خطر در مورد وضعیت سلامتی و جسمانی خود؛
• نبودن آسودگی خیال حتی وقتی در معاینه ها یا آزمایش‌های پزشکی هیچ مورد خاصی تشخیص داده نمی‌شود؛
• اضطراب شدید در باره احتمال مبتلا بودن به بیماری خاصی که در سابقه خانوادگی فرد وجود دارد؛
• شدیدا نگران بودن درباره احتمال بیمارشدن تا جایی‌ که روی فعالیت های روزمره فرد موثر باشد؛

مراجعه زیاد به پزشک برای معاینه شدن؛

• به‌دلیل ترس از تشخیص بیماری به پزشک مراجعه نمیکند؛
• پرهیز از مردم، اماکن و فعالیت‌های گوناگون به‌دلیل ترس از بیمارشدن؛
• زیادت حرف زدن از وضعیت سلامتی و بیماری‌های احتمالی؛
• جست‌وجوی بسیار گسترده در فضای مجازی برای آگاهی از علائم بیماری‌ها.

اگر هر یک از این علائم بیماری را در خود مشاهده کردید پیشنهاد ما به شما این است که در اسرع وقت به یک مشاور مراجعه کنید . مشاوران و متخصصین روان آرام هم می توانند در این امر به شما کمک کنند.

علت های اختلال خود بیمار انگاری چیست؟

علل دقیق این اختلال اضطراب بیماری هنوز به طور کامل کشف نشده است؛ اما برخی عواملی که می‌توانند در شروع بیماری و اختلال خود بیمار انگاری نقش داشته باشند، عبارت‌اند از:

باورهای فرد: فردی که به این اختلال مبتلا شده است هر حالتِ ناراحت‌کننده یا غیرمعمولی را که در بدنش احساس می‌کند، به بیماری جدی نسبت می‌دهد و به‌دنبال عواملی می‌گردد که بیماربودنش را با آن اثبات کند.

خانواده ی فرد : شخصی که در خانواده‌ای بزرگ شده است که همیشه بیش ‌از اندازه نگران سلامتی خودشان یا او بوده‌اند، بعید نیست که دچار اختلال خود بیمار انگاری شود.

تجربه‌های گذشته: اگر فردی در گذشته خود مثلا دوران خردسالی تجربه مبتلا شدن به بیماری  جدی را پشت‌ سر گذاشته‌ باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که بر اثر علائم جسمی فورا دچار اضطراب شود.

عواملی که احتمال ابتلا به اختلال  خود بیمار انگاری را افزایش می‌دهد چیست؟

اختلال خود بیمار انگاری اصولا در شروع یا اواسط بزرگسالی شروع میشود و امکان دارد با افزایش سن  فرد بیشتر شود. این اختلال در افراد پیرتر بیشتر اوقات به ترس از از بین رفتن حافظه برمی‌گردد.

ریسک ‌فاکتورهای اختلال اضطراب بیماری را می‌توان در موارد زیر بیان کرد

• داشتن تجربه استرس بیش از حد در زندگانی فرد
• دارا بودن تجربه تهدید بیماری خطرناک که بعدها معلوم شده  آنطور که ذکر شده جدی نبوده است
• داشتن سابقه قرارگیری در معرض کودک آزاری توسط خانواده یا اشخاص دیگر
• سابقه مبتلا بودن به بیماری جدی در زمان خردسالی یا داشتن والدینِ مبتلا به بیماری ای جدی
• صفات اخلاقی ازجمله تمایل بودن به بدخیالی و غصه‌خوردن درباره موضوعات مختلف
• جست‌وجوی بیش‌ازحدِ موضوعات سلامتی در اینترنت
• مشکلات ناشی از اختلال خود بیمار انگاری

خود بیمارانگارها بیشتر از مشکلات زیر رنج می‌برند:

• وجود مشکلاتی در ارتباط با خانواده و فامیل؛ چراکه نگرانی شدیدِ خودبیمارانگارها ممکن است برای دیگران هم آزاردهنده باشد
• داشتن مشکلاتی در ارتباط با عملکردهای شغلی یا غیبت‌های بیش از حد
• مشکلات مربوط به انجام امور روزمره که گاهی حتی به ناتوانی منجر می‌شوند
• مشکلات اقتصادی به‌دلیل مراجعه‌های مکرر به پزشک
• مبتلا شدن به بیماری‌های دیگر روانی از جمله اختلال علائم جسمی، سایر اختلالات اضطرابی، افسردگی یا اختلال شخصیتی.

تشخیص اختلال خود بیمار انگاری

تشخیص دادن اختلال  خود بیمار انگاری از راه معاینه بالینی و هر آزمایشی که پزشکِ شخص بیمار صلاح ببیند که باید صورت گیرد. پزشک معالج بیمار بنا به تشخیصی که می‌دهد، شاید صلاح  ببیند که بیمار را به روان‌پزشک یا روانشناس ارجاع دهد. پس با توجه به این موضوع، به احتمال زیاد لازم است که در مورد مسئله هایی مثل علامت ها، استرس‌ها، سابقه خانوادگی و ترس‌ها و نگرانی‌‌های بیمار صحبت شود و بیمار به پزشک معالج کاملا موضوعات مختلف را توضیح دهد و بگوید که همه این موارد به چه صورت بر زندگی روزانه فرد اثر گذاشته‌اند. به احتمال زیاد بیمار باید یک پرسشنامه‌ هم برای خودارزیابی روان‌شناسی تکمیل کند. شاید پزشک عمومی معالج درباره سابقه مصرف مواد مخدر هم یکسری سوال مطرح کند.

با این روش هایی که در بالا گفته شد، معلوم می‌شود که آیا مشکل‌ بیمار در مجموعه اختلالاتی مثل اختلال علائم جسمی است یا اختلال اضطراب فراگیر میباشد. در اختلال علائم جسمی که یکی از اختلالاتِ در ارتباط با اختلال اضطراب بیماری است شکایت شخص بیشتر به خاطر وجود علائم جسمیِ ناراحت‌کننده‌ای ازجمله درد و سرگیجه است تا نگرانی درباره ابتلا به بیماری‌های خطرناک دیگر.

درمان اختلال خود بیمار انگاری

در افراد مبتلا به خود بیمار انگاری ، تلاش این است که بیمار بتواند بر استرسی که دارد غلبه کند و به زندگی روزمره خودش برگردد. روان‌درمانی یا همان صحبت‌درمانی از جمله روش های مؤثر برای درمان خود بیمار انگاری است . گاهی هم مصرف دارو می‌تواند فرد را در درمان شدن کمک کند.

روان درمانی در اختلال خود بیمار انگاری چیست؟

بعضی وقت ها بعضی از علائم جسمی از پریشان حالی و احساس استرس سلامتی ناشی می‌شوند. به همین جهت، روان درمانی به خصوص رفتار درمانیِ شناختی می‌تواند روش درمان تاثیر گذاری باشد. رفتاردرمانیِ شناختی به فرد در یادگیری مهارت‌های مدیریت استرس بیماری کمک شایانی کند. شخص با این روش ها درمانی یاد میگیرد نگرانی‌های خود را کاهش دهد. اما دقت کنید که این روش ها تنها برای افرادی که نشانه های ضعیفی از این اختلال را دارند کارساز است.

• شناختن ترس‌ها و باورهایی که شخص با تاثیر آنها احساس می‌کند به بیماری جدی مبتلاست؛
• یادگرفتن و تغییر فکر های مزاحم و تمرین روش‌های جایگزینی برای قضاوت کردن علائم جسمی؛
• کسب اطلاعات بیشتر درباره چگونگی تأثیرگذاری این نگرانی‌ها روی خود و رفتارهای فردی؛
• تغییر روش واکنش به حالات و علائمی که در بدن احساس می‌شوند؛
• یادگرفتن مهارت‌های روبرویی و مقابلع با اضطراب و استرس؛
• کاهش پرهیز از موقعیت‌ها و فعالیت‌های گوناگون به‌دلیل هراس از بیمارشدن؛
• کم شدن رفتارهایی مثل جست‌وجوی  علامت های  بیماری در بدن و تلاش کردن برای مطمعن شدن دوباره از عدم ابتلا به بیماری
• بهتر شدن عملکردهای روزانه در منزل، محل کار، روابط بین‌فردی و موقعیت‌های اجتماعی

دارودرمانی

داروهایی که ضدافسردگی هستند از جمله بازدارنده‌های انتخابیِ جذب سروتونین می‌توانند در درمان اختلال اضطراب بیماری تاثیر بسزایی دارند. استفاده از داروهای درمان خلق و خوی بد و سایر اختلالات اضطرابی هم در صورت وجود داشتن مشکلات خُلقی و اضطرابی بدون تاثیر نیستند. این نکته شایان ذکر است که استفاده خودسرانه هیچ دارویی توصیه نمی‌شود و بهتر است که راجع به عوارض جانبی داروهای تجویزی حتما با پزشک معالج مشورت کنید.

تغییرات سبک زندگی و درمان‌ اختلال خود بیمار انگاری

اگر مبتلا به خود بیمار انگاری هستید و این اختلال در شما بسیار ضعیف است، شما می‌توانید با روش خودمراقبتی به روند درمانتان کمک کنید. دقت کنید که درصورتی که اختلال شما یا اطرافیانتان شدید تر است این راهکارها پاسخگو نیست و حتما بایستی از کمک روانشناس بهره بگیرید.

از جمله این راهکارها را برای شما بیان میکنیم:

1. حتما با روانشناس تماس حاصل فرمایید و ببینید که برای مثال بهتر است هر چند‌ وقت یک‌ بار برای توضیح نگرانی‌های خود مراجعه کنید. دراصل، باید بین شما و روانشناستان ارتباطی شکل گیرد که این ارتباط مبتنی بر اعتماد است. از مراجعه‌های که ضروری نیستند به مراکز درمانی پرهیز کنید و همیشه دنبال مشورت‌گرفتن از هر مشاوری که با او روبه‌رو می‌شوید، نباشید. این کارها روند درمان‌ شما را سخت ترمی‌کنند.
2. در درمان اختلال خود بیمار انگاری یاد بگیرید که استرس و اضطراب خود را مدیریت کنید و با کارها و تاکنیک هایی که میاموزید به آرامش‌یابی خودتان کمک بزرگی کنید. یادگیری مدیریت استرس و روش‌های خودآرام‌سازی به خصوص آرام‌سازیِ پیش‌رونده عضلانی می‌توانند به کاهش استرس کمک زیادی کنند.
3. سعی کنید هر روز ساعاتی کمی را به فعالیت بدنی اختصاص دهید.
4. از جست‌وجوهای مداوم اینترنتی درباره بیماری های مختلف دست .شاید در این جست‌وجوها به اطلاعاتی بربخورید که هیچ ربطی به وضعیت خاص شخص شما ندارند و فقط باعث ایجاد استرس شوند. اگر هم علامت های نگران‌کننده‌ در خود حس می‌کنید، در نوبت بعدیِ حتما با مشاوران کلینیک روان آرام تماس حاصل کنید.

راهکارهای پیشگیری از اختلال خود بیمار انگاری چیست؟

هنوز کاملا معلوم نیست که دقیقا چگونه می‌توان از ابتلا به اختلال خود بیمار انگاری پیشگیری کرد؛ اما توصیه‌های زیر شاید بتواند به شما در این راه کمک کند:

پیشنهاد ما به شما این است که اگر مشکلات استرسی دارید، حتما به روانشناس مراجعه کنید که در این باره مشاوران کلینیک روان آرام میتوانند شما را کمک کنند تا بتوانید جلوی وخیم تر شدن علائم‌تان را بگیرید و کیفیت زندگی روزمره‌تان را بهبود دهید.

تلاش کنید بفهمید که چه زمان هایی بیشتر احساس استرس و اضطراب به سراغتان می آید و باعث نا آرامی شما میشود و واکنشی که بدن شما نسبت به این استرس ها نشان میدهد چیست. انجام تمرینات‌ مدیریت اضطراب و یادگرفتن تکنیک‌های آرامش هم به شما کمک‌ فراوانی میکند.

این نکته را هیشه یادتان باشد که هیچ گاه روند درمان‌تان را نیمه‌کاره رها نکنید تا از احتمال بازگشت بیماری و وخیم‌ترشدن علائم‌تان کاسته شود.

آیا رجوع به روانشناس الزامی است؟

در پاسخ به این سوال باید بگویم بله ،از آنجا که شاید علامت های موجود به مشکلات سلامتی ارتباط داشته باشند، پس حتما معاینه پزشک الزامی است؛ اما اگر تشخیص پزشک اختلال خود بیمار انگاری باشد، شما را به متخصص سلامت روان ارجاع میدهد.

چطور برای مراجعه به رونشناس آماده شوید؟

قبل تر هم گفتیم که پزشکِ معالج شاید صلاح کار را در این ببیند که به روان‌پزشک یا روان‌شناس  مراجعه کنید.پس به‌طور کلی، برای مراجعه به پزشک اطلاعات زیر را در ذهن‌تان مرور کنید:

• علائم‌ بیماری شما از چه زمانی شروع شدند؟
•  این علائم چه اثری بر روی زندگی روزانه شما داشته‌ و چه کارهایی برای مدیریت‌ آنها انجام داده‌اید؟
• آیا از سابقه‌ تجربه تروما یا هرگونه رخداد بزرگِ اضطراب زا را داشته‌اید؟
• آیا بیماری روانی یا جسمانی خاصی دارید؟
• چه داروهایی و با چه زمان‌بندی و مقداری استفاده میکنید؟

بهتر این است که یکی از اعضای خانواده تان یا دوستان‌تان را هم در صورت تمایل با خودتان ببرید تا اگر از موارد بالا چیزی را فراموش کردید در یادآوری اطلاعات به شما کمک‌کند.

https://ravanaramclinic.com/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C/